Alzheimer’in 12 belirtisi
Son günlerde 7.Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e konulan tanıyla tekrar gündeme gelen, adını Alman Doktor Alois Alzheimer’den alan ve halk arasında “bunama” olarak bilinen Alzheimer’i çeşitli belirtileri ile tespit etmek mümkün.
Alzheimer’i bu belirtiler ele veriyor
Alzheimer’in her yaşta herkes için geçerli olan basit unutma ile karıştırıldığını kaydeden Prof. Tanrıdağ, öğrenme ve unutmanın birbiriyle yakından ilgili olduğunu, yeni bilgiler alındıkça, beynin eski bilgileri zamanla sildiğini bunun da doğal bir süreç olduğunu vurguladı.
Bir beyin hastalığı olan Alzheimer’ın çeşitli uyarıcı belirtileri olduğunu da kaydeden Tanrıdağ, bu belirtileri 12 maddede şöyle sıraladı:
1-Gündelik hayatı etkileyen unutkanlıklar. Özellikle çok yakın dönemi ilgilendiren randevu, toplantı, alışveriş listesi ve diğer güncel bilgilerin unutulması.
2-Planlama ve hesaplama zorlukları. Faturaların unutulması, sürekli yaptığı bir yemeğin tarifini bile hatırlayamama, günlük işlerin sırası ve süresiyle ilgili yaşanan zorluklar.
3-Daha önce sorunsuz yapılan iş ve ev görevlerinde aksama. Evin düzeniyle ilgili karışıklık, eşyaların nasıl kullanıldığıyla ilgili bilgilerin hatırlanmasında zorluk.
4-Zamanla ve yerlerle ilgili yaşanan kafa karışıklığı. Düzenli gidilen dükkanların, caminin ya da işyerinin bulunamaması. Günün saatlerini, günleri, ayları karıştırma, evin odalarını karıştırma.
5-Görüntüleri algılama zorluğu. Bu zorluk hem yazıları okumada hem de şekil algısındaki bozuklukla ortaya çıkar. Bazı görüntüler çok önceleri görülmüş başka mekanlarla karıştırılabilir. İnsanların birbirine benzer yüz
ifadelerinden farklı kimlik çıkartmak. Trafikte sorun yaşamak.
6-Konuşma ve anlamada zayıflama, kelime sayısında azalma, anlam kaymaları.
7-Eşyaları olağan yerlerden farklı yerlere koymak ve unutarak yakınlarını kaybetmekle veya hırsızlıkla suçlama. Örneğin ayakkabıyı buzdolabına koyma, yumurtaları yatak altına saklama gibi.
8-Yargılama ve karar vermede güçlük. Gündelik hayat içinde önceleri kolaylıkla alınan kararlar için uzun zamanlar geçirme, bir türlü karar verememe ya da olağandışı şaşırtıcı kararlar.
9-Sosyal aktivitelerden çekilme. Düzenli olarak yapılan sosyal birlikteliklerden vazgeçme. Sınıf toplantılarına gitmeme gibi. Buna karşılık eve kapanma ve tek düzen yaşantıya geçiş.
10-Kişilik ve davranış değişiklikleri. Örneğin eli açık bir kişiyken cimri birisine, ya da cimriyken savurgan birine dönüşmek.
11-Abartılmış cinsel eğilimler.
12-Hiçbir şeyden zevk alamama.
Alzheimer’ı Önlemek İçin Tavsiye ve Yapılması Gerekenler
Alzheimer hastalığı belirtileri 20 yıl önce kendini gösteren ve günümüzde yaşlıların %32’sinde görülen yaygın bir hastalıktır. Geri dönüşümü olmaya hastalıklardan bir tanesidir. Bu nedenle zaman çok geçmeden genç yaşta yapacağınız bazı uygulamalar sayesinde alzheimer hastalığına yakalanma riskinizi en aza indirebilirsiniz.
Alzheimer Hastalığına Yakalanmamak İçin Ne Yapılmalı?
Düzenli olarak egzersiz yapmalısınız. Yapılan araştırmalara göre düzenli egzersiz alzheimer hastalığına yakalanma riskini %50 azaltıyor. Haftada en az 150 dakika egzersiz yapmalısınız. Eğer yeni başlıyorsanız yüzerek veya yürüyerek başlayabilirsiniz. Özellikle ağırlık çalışmaları ve kardiyo hareketleri beynin sağlığının korunmasında etkili olmaktadır.
Sosyal olmak, yeni insanlarla tanışmak dış dünya ile bağını koparmamak ta alzheimer hastalığına yakalanmamak için önemli bir faktör. Özellikle yaşlandıkça kabuğunuza çekilmek yerine yeni ortamlara girmeye ve yeni insanlarla tanışmaya gayret göstermelisiniz.
Alzheimer’ı Önlemek İçin Tavsiye ve Yapılması Gerekenler
Alzheimer hastalığı belirtileri 20 yıl önce kendini gösteren ve günümüzde yaşlıların %32’sinde görülen yaygın bir hastalıktır. Geri dönüşümü olmaya hastalıklardan bir tanesidir. Bu nedenle zaman çok geçmeden genç yaşta yapacağınız bazı uygulamalar sayesinde alzheimer hastalığına yakalanma riskinizi en aza indirebilirsiniz.
Alzheimer Hastalığına Yakalanmamak İçin Ne Yapılmalı?
Düzenli olarak egzersiz yapmalısınız. Yapılan araştırmalara göre düzenli egzersiz alzheimer hastalığına yakalanma riskini %50 azaltıyor. Haftada en az 150 dakika egzersiz yapmalısınız. Eğer yeni başlıyorsanız yüzerek veya yürüyerek başlayabilirsiniz. Özellikle ağırlık çalışmaları ve kardiyo hareketleri beynin sağlığının korunmasında etkili olmaktadır.
Sosyal olmak, yeni insanlarla tanışmak dış dünya ile bağını koparmamak ta alzheimer hastalığına yakalanmamak için önemli bir faktör. Özellikle yaşlandıkça kabuğunuza çekilmek yerine yeni ortamlara girmeye ve yeni insanlarla tanışmaya gayret göstermelisiniz.
Beslenmenize önem verin. Şeker, beyaz un, pirin. makarna gibi yiyeceklerden mümkün olduğunca kaçının. Bu tür gıdalar kan şekerinde yükselmelere yol açar ve beyinde iltihap oluşmasına neden olabilir. Sıklıkla Omega-3 tüketin. Yeşil çaya mutlaka öğün aralarında yer verin.
Beyin egzersizleri yapmayı ihmal etmeyin. Zihninizi zinde tutacak aktiviteler yapmaya çalışın. Örneğin birşeyler ezberlemeye çalışın. Yeni birşeyler öğrenin, Kitap, gazete dergi okuyun yada stratejik oyunlar oynayın. Bulmaca, zeka oyunları gibi zihinsel egzersiz yapacak oyunlar oynayın.
Düzenli olarak uyumayı ihmal etmeyin. Uyku probleminiz varsa gün içerisinde şekerleme yapmaktan kaçının ve akşam olmasını bekleyin. Her gün düzenli bir uyku rutini oluşturun. Bu sayede biyoloji saatinizi ona göre ayarlamış olacaksınız.
Sizi strese sokacak ortamlardan ve kişilerden uzak durun. İç huzurunuzu besleyecek aktiviteler yapın. Dua edin, meditasyon yapın veya bir yürüyüşe çıkın.
Tüm bunların dışında sigara ve alkol tüketen kişilerde alzheimer hastalığı daha fazla görülmektedir. Bu nedenle sigara ve alkol tüketmeyin veya en aza indirin. Kilonuzu kontrol altına alın. Fazla kilolu kişilerde de alzheimer hastalığı daha fazla görülmektedir.
